CAPUT XVI.
DE TRACTU QUI IMITATUR SPECIEM PLUVIALIS ARCUS.
TRACTUS qui imitatur speciem pluvialis arcus conjung-
itur diversis coloribus, videlicet cenobrio et viridi ; item
cenobrio et manisc ; item viridi et ogra ; item viridi et folio ;
item folio et ogra ; item manisc et ogra ; item cenobrio et
folio ; qui hoc modo componuntur. Fiunt duo tractus aequa
latitudine ; unus ex rubeo, calce mixto, in muro, sub ceno-
brio, ita ut vix quarta pars sit rubei ; in laqueari vero ipsum
cenobrium similiter cum creta mixtum. Alter vero viridis pari modo mixtus absque suco, et inter eos fiat albus tractus.
Deinde misce ex cenobrio et albo quot colores volueris, ita
ut primus sit modicum cenobrii, secundus plus, tertius am-
plius, quartus adhuc plus, donee pervenias ad simplex ceno-
brium. Deinde admisce eidem modicum rubeum. Deinde
simplex rubeum. Post haec rubeum nigro admisce ; ad ulti-
mum nigrum. Simili modo commisce colores ex viridi et
albo, donee pervenias ad simplex viride. Deinde admisce ei
modicum sucum. Commisce iterum, et adde plus suci.
Post haec misce modicum nigri ; deinde plus ; ad ultimum sim-
plex nigrum. Umbras vero in ogra facies cum rubeo ; ad ulti-
mum addito nigro. Umbras manisc cum folio ; ad ultimum ad-
dito nigro. Umbras folii cum rubeo, addito nigro ad ultimum.
Qui colores ita ponendi sunt, ut ex medio pallidiores tractus
procedant, et ita ascendant usque ad exterius nigrum. Ho-
rum tractuum nunquam plus quam duodecim esse possunt in
utroque colore. Et si volueris tot, sic tempera mixturas, ut
simplex in septimo loco ponas. Si volueris novem, in sexto
loco simplex pone. Si volueris octo vel septem, in quinto
loco simplex pone. Si volueris sex, in quarto. Si quinque,
in tertio. Si quatuor vel tres, non interponas eis simplex,
sed eum, qui ante simplicem poni deberet habeas pro sim-
plici, et eidem admisce umbram usque ad exterius nigrum.
Hoc opere fiunt throni rotundi et quadranguli, et tractus circa
lumbos, et arborum stipites cum ramis, et columpnae, et tur-
res rotundas, et sedilia et quicquid rotundum apparere velis.
Fiunt etiam arcus super columnas in domibus eodem opere ;
sed uno colore, ita ut iriterius album sit et exterius nigrum.
Turres rotundse fiunt de ogra, ita ut in medio sit tractus al-
bus, et ex utraque parte procedat ogra omnino pallida et pau-
latim trahens croceum colorem usque antepenultimum trac-
tum, cum quo misceatur modicum rubeum; deinde amplius,
sic tamen ut nee simplex ogra nee simplex rubeum appareat.
Eodem modo et eadem mixtura fiunt turres rotundae ex nigro
et albo. Stipites arboruni commiscentur ex viridi et ogra, addito modico nigro et succo. Quo colore pinguntur etiam
terra et montes. Fiunt etiam terra et montes ex viridi et albo
sine succo, ita ut interius sit pallidum, exterius trahat umbras
mixtas cum modico nigro. Omnes colores, qui aliis suppo-
nuntur in muro, calce misceantur propter firmitatem. Sub
lazur et manisc et sub viridi ponatur veneda; sub cenobrio
rubeum ; sub ogra et folio iidem colores calce mixti.