548. Om hoern zwart te maken of te verwen.
So neemt gheweecte hoern ende neemt weet asschen ende maect dair van loghe, die heet ghemaect, dair (fol. 30r) legt dan die hoern in die hete loghe ende laetse dair in
legghen een vre. Dan maect zwart van galnoet ense coperroet ende maect dat heet ende legt dat hoern daer in ende laet dan staen bijt vier .i. vre.
552. Om linnen laken zwart te maken.
So ist beter onghebleect ende dat salmen aldus maken. Men sal nemen tot elke elle .i. loet galnoets ende stoten die galnote seer clein ende nemen tot elke loet galnote
een quarte vers waters. Ende siedent dat in een schoen ketel also lanc dat die helft versoden is. Dan latet so langhe staen dat ghi dair nauwe een hant van hitten in
ghedoghen moget. Ende dan so steect v laken dair in ende hanget dan te droghen.
Ende dan steect dair weder in ende hanget dan weder te droghen. Ende doet dit hent
galwater al in gedroget is, ende dan neemt tot elken ellen lakens een quarte
schoenmakers zwarte ende steect dat laken so dicke dair indat die zwarte dair in ghetoghen
si ende ghedroget.
558. Om graeu laken te verwen.
So neemt .i. (sign). galle ghepuluerzeert ende elsen bast .i. hant vol vijlsel van yser ende
ghiet .x. querten waters daer op ende laet dat sieden op die helft, ende dan ghietet
dair in een half querte edicx. Ende laet dan niet seer sieden, dair na so neemt een
querte scoenmakers zwarte ende laet die sieden een vre lanc, ende dan doet dair in
.x. ellen doucks ende dair mede laet een luttel op sieden ende doet dan vanden vier,
ende laet daer in legghen .iij. vren lanch. Dan neemt dat laken wt ende spoelt in laeu
water ende hanget op ende latet droghen vter sonnen.
574. Item vylten (180) ho<e>d thoe feruen swart.
Recipe elsen bast ende vilsel van yser ende slijp van slijpsteen ende gallen tsamen
gesoden. Hyr mede weruet men ho<e>den zwart.