der Dieven, en Coopluyden Godt is ghehouden, is, om dat de welsprekentheyt, alsse misbruyckt wort, alderhande boosheyt en ongerechticheyt can uytrichten onder den Menschen. De Poeten versieren, dat Mercurius met zijn* roede can dooden verwecken, willende seggen, dat de schoon sprake, oft welsprekentheyt, macht heeft den blooden verschrickten den moedt te verwecken en te doen leven: ghelijck men leest van welsprekende Hooftmannen, die hun krijghsluyden een manlijck cloeck onvertsaeght hert hebben met constige vermaninghen doen hebben. Oock wordt versiert, dat hy alle dooden ter Hellen* most leyden, welck oock mach verstaen worden, datmen met welsprekenheyt den opgheblasen hooghmoedighen Menschen can den moedt doen sincken en vernederen. Hoewel datter noch ander uytlegginghe is, van dat hy de Sielen der ghestorven Menschen gheleydde ter Hellen, oock sommige te woonen in nieuw lichamen: dat is ter oorsaeck, dat hy den Menschen hadde gheleert, dat alles wat sterft oft wast, heeft zijnen oorsprong van boven. De vleugelen aen hoedt en hielen bewijsen, dat den welspreker moet veerdigh zijn, en snel van geest en tonge, om zijn woorden en antwoorden bequaemlijck, en alst behoeft haestlijck en vloeyende voort te brengen: Oock ghebruyckten de Griecken te segghen, van ghevleugelde woorden.
Nu comen wy tot de Fabel van Pan en Syringa, welcke vertellinghe Mercurius om Argum bedrieghen dede. Eerstlijck wordt verstaen by Pan, de Natuere, welcke gheseyt wordt te wesen den al: Oock is Pan op Griecx te segghen, al. Desen al, oft gantsche Natuere, met Pan afgebeeldt, wort verlieft, oft* verwonnen van der Liefde, wanneerse bemint de selve dingen diese voort heeft ghebracht, gelijck sy doet. Dese Syringa nu, welcke van Pan wordt bemint, is het bevallijck wel geschickt lieflijck roeren des Hemel-cloots, om dat hy met sulcke heerlijcke meesterlijcke Const en orden beleydt en bestiert wort, tot den eyndt, daer hy toe is beschickt, en desen eyndt is beteyckent met de vliet Ladon. Maer dat Syringa veracht de liefde der Veldt-goden oft Satyren, daer by mach verstaen worden, dat oyt de beste Musijcke by den plompen Menschen weynich in achtinghe oft bemint is gheweest.
T'speeltuygh van Pan, met t'welck Mercurius d'oogen des redens dede slapen,* welcks soetheyt ons oock veel tijdt slaperigh maeckt, en ter doot brengt, is te verstaen, te wesen de lustige volcomen schoonheyt der geschapen dingen, daer wy den Schepper verghetende, al te seer onse hert en sinnen op stellen, dat wy door de liefde der selvigher ons selven verliesen.
Nu Iuno siende haren Herder doot, en de Koe los van Argo, dat is, den* Mensch sonder reden wesende, sy is gheneghen door toorne haer aen de selve Koe, te weten, den Mensch, fellijck te wreken, hem omsettende met quade gheesten, die hem nemmermeer laten rusten: maer hier van ghedreven en beraest, loopt de Weerelt over, geprickelt van onmatige begeerte des rijckdoms en de lusten des eergiericheyts, Iae van alderley onghebreydelde passien, die hem pijnigen, dat hy ten lesten comt in Egypten, welck is de duysterheyt des doots, daer wort hy Iside, welck beteyckent aerde: want hernemende de stoffe des beeldts van den eersten Mensch, worden wy ten lesten aerde. Ick hoefde nu wel voort te brenghen Iuno, Pan Satyren, de Hamadryaden, en Naiaden, wat het al voor een volck is: maer sal eerst een weynich verhalen van de voorighe Syringa.