Wtlegginge, en sin-ghevende verclaringe op den Metamorphosis Publij Ovidij Nasonis,
Door C.V.M.
Het derthiende Boeck.
Hier hebben wy nu den scherpen twist tusschen Aiax en Vlysses, om de wapenen van den grooten Krijghs-heldt Achilles, de welcke Vlyssi, door de deught van zijn wel spreken, en crachtwoordighe tonghe-const, worden toeghewesen, en ghegheven: waer aen te sien is dat de Hert beweghende welsprekentheyt van seer groot vermogen is, de welcke met wijsheyt en voorsichticheyt vastlijck vereenight wesende, gaet boven krijgh-tuygh, Oorloghsche wapenen, en alle lichamelijcke crachten. Desen Aiax, soon van Telamon, was seer groot van ghestalt, en lijfsche macht: dan cleyn ghenoegh van vernuft, moedt, en ghedult, en niet te behendigh met der tonghe. Vlysses daer teghen niet groot van lichaem, maer van gheest, wijs, vernuftigh, en wel sprekende, verduldich, behendich in wel raden, voorsichtich in aenslagen, wacker, cloeck, en moedich, oock stoute daden met der wapen uyt te richten: Welcke gaven den Hooftmannen grootlijcx vercieren. Maer die soo heel korsel, haestich, en* onlijdtsaem zijn, veroorsaken menichmael hun eygen doot en verderf, gelijck by desen stercken Aiax, die hem selven ombracht, wort aenghewesen: welcks bloedt veranderende in een roode bloem, aenwijst, en te bedencken gheeft, wat het is van den sterflijcken Mensch, welcken hoe groot, oft sterck van lichaem hy is, ten lesten doch moet sterven, dan blijckt hy niet te wesen als een bloem des veldts, te weten verganglijck, en in een cleen perck des levens begrepen, daer hy niet over en mach, maer hebbende eenen handwijlschen tijt hier verdrietlijck ghewandelt, versmilt in aerd' en asschen, hier ter Weerelt niet naelatende dan somtijts een bloeyende schoon gherucht, als hy zijnen ooghblickschen loop met een deuchdigh en eerlijck leven heeft voleyndight. Eenighe meenen, al con Aiax zijn woordt niet soo wel doen, en met sulcken Const, dat hem dese wapenen beter toe quamen van verdienste weghen, als Vlyssi, en datter qualijck van den Griecksche Heeren was gevonnist: waer by te verstaen is, dat menige rechte sake met dese Tael-const wort verduystert, en leelijcken schijn ghegheven, en een quade onrechtveerdighe verbloemt, en opgepronckt, met eenen bedrieghschen glimpenden schijn, door listighe woordt-vercoopende Cramers, die dickwils de goet meenende slechte Richters verblinden, en bedrieghen, daer het gheboghen ghelijck en recht eenighen tijdt om moet trueren: doch door Godtlijcke gonst, [..]lijck noch wel tot overwinninghe, en lacchen comt te gheraken, hoewel het te deeren is, als men siet de suyver waerheyt en t'rechte gelijck van valscheyt en onrecht verdruckt, claghen en suchten, ghelijck dese Martiaelsche Epigramme oft opschrift, te deser meeninghe uytwijst, oft mede brengt.
Ay wat Goddinne schoon light daer en schreyt soo luyd,
Op Aiax oude graf? t'is d'arm deught vol sneven: