Hoe verfcbeiden Zilver Soldeeren werden gemaakt, die alle heel wel loopen.
In Hoogduits-Landt, en ook hier. in Hollandt, hebben veele Mr. Zilver-Smidts, de gewoonte tot haar Soldeeren te neemen, zulk Zilver, als zy daaglyks verwerken, om reeden; dat zy zig verbeelden op deszelfs deugtzaamheidt, te beeter te konnen verlaaten, dog de reeden bewyfen het teegendeel al te overvloedig, om zig aan deeze verbeeldinge te houden, gemerkt alle Werk-Zilveren, met rood Kooper op haar jufte voet zyn gebrogt, en ’t rood Kooper zeer hard in ’t vier zynde, kan niet anders als een loomigheidt in de Soldeeren
veroorzaaken, en van flegt Zilver gemaakt zynde; nooit glad weg loopen. Hoe veel werks dat de Mr. dikwils veroorzaakt, leerd de ervarentheidt, Het is bekend dat zommige het doen om Voordeel; Gemerkt zy, booven het rood Kooper dat reeds in ’t Zilver is, nog zo veel geel Kooper zetten, als eygentlyk by fyn Zilver moeft werden gezet. Dus reekent men dan dat rood Kooper winft, brengen dezelve op zulke plaatfen daar die niet zigtbaar is, en wel in grooten overvloed: Dog de winft heeft zyn Mr. ook wel bedroogen, daarom: is niets beeter en gerufter, tot het maaken van goede, (en regtveerdige) Zilver, Soldeeren, als het fynfte te bekoomene Zilver, en dat geprepareerdt, met zuiver geel Kooper, en zulks na de natuur des Zilvers, daar die toe, Staadt, te werden gebruikt.
Neemt dan tot groote keur (of Zilver dat 11 pen. en daar booven houd) 10 lood fyn Zilver en 2 lo. geel Kooper, laat dat de hardtfte Soldeer zyn, om alle gegootene ftucken, of ander zwaar goed te zaamen te brengen, die zal wel houden, wel loopen niet ligt verloopen, en ook, niet los laaten.
Tot de middel Soldeer 10 lo. fyn en 4. Lo. kooper, en tot week IO lo. fyn 6 lood Kooper, welke ik wel zo vlug vinde als men op ’t laaft noodig is.
Vorder ftaat het ten keure van een jegelyk om zyne Soldeeren zo week of hardt te maaken. Als men die denkt, noodig te hebben; dog altoos van fyn, en geel. Dan zal de Soldeer zelden, of nooit in ’t werk vreeten, en weinig, of geen zwarte plecken nalaaten, het welk men van Soldeeren daar rood Kooper (en nog meer daar Spijouter of lood onder is) onvermydelyk is te verwagten.
Tot kleyne Keur, of Zilver dat 10 pen, en daar omtrent is houdende, neemt 10. engels fyn en 4 eng. geel, laat dit de hardfte zyn, en tot de weeke 10 eng. fyn en 6 eng. geel, met deze zal men alles konnen Soldeeren, hout het te verwerkene Zilver, wat min of meer, zo prepareert de Soldeer ook daar wat na, dog ik meen door de bevindinge geleerd te hebben, dat wanneer by I lo. fyn Zilver meer als 6 eng. geel Kooper werd gezedt, het Kooper als dan, Meefter van ’t Zilver werd, en nooit heel gladt zal loopen, dog zynder die 3 lo. geel en 4 lo. fyn neemen, welke Soldeer ook kan werden gebruykt, dog niet ter plaatfen daar de zelve kan gezien werden.
Tot groote Keur Werd ook een harde, Soldeer van 4 lo. Zilver een en een tweede lo. rood en een tweede lo. geel gemaakt , de welke heeden veel werd gebruykt, om ’t werk eerft te zaamen te brengen, en ook wel misbruykt, met die op onzigtbaare plaatfen te veel te leggen, dog deze wil loopen en ook wel houden.
Kennelyk zynde, dat geene Soldeeren, hoe goede ook gemaakt konnen loopen, zonder wel beboraxt te zyn, zo werd, daar van veele toegenoomen, fyne Borax alleen, die heel wel doet loopen, maar ligt da Yferdraaden (met welk het werk gebonden is) aan ’t zelve doet vaft zitten, derhalven is men genoodzaakt , het gefoldeerde werk (nog gloejent zynde) de draaden af te doen. Om dit voor fe koomen, zo neemt 8 lo. Borax 4 lo. Smout van Glas, en 2 lo. Zout, of 8 lo. Borax, 8 lo. Smout van Glas, en 4. lo. Zout, alzo gemengde Borax, geen Yferdraat doet vaft Soldeeren, en de Soldeer eeven wel doet loopen. Het is ook Minnafi; gemerkt de Borax fomtydts tot zeer hooge prys loopt, daar het Smout, en ’t Zout, altoos; veel civielder te bekoomen is, maar alle Borax, het zy die gemengt werden ofte niet, moeten heel fyn weiden geftampt, in een (wel fchoohen) Vyfel, op dat die met fchoonwaater als tot een Papie konnen werden aangemaakt, en de mengfels terdeeg door malkanderen koomen, fyn geftamt zynde kan men die in een glafen Vles wel toegemaakt voor ftof, en op een drooge plaats gezet, tot het gebruyk bewaaren, veele laaten de fyne Borax (op een fchoone Zilver of Koperen plaat oploopen,) dan ryfen, of Koken de Paljoenen, zo ligt niet van ’t werk af, en ’t is ook minder moeiten te ftampen. Dog zommige meenen, dat de Borax door ’t oplopen yets van zyne kragt verlieft.