8 LIBER PRIMUS.
CAP. II
Ufodus, quo Fritta cryftalli) vulgo Bollito diftafit'
Z^Ryftallum fa&urus pulchram omnibus numeris abfolutam» id age, ut tar fam habeas candidifli- mum. Murani filice utuntur Tici- nenfi, cujus lapidis in Ticino flumine ingens copia eft. Tarfus marmoris duri & candidi fpecies eft > quas in
Thufcia ad pedem Verrucolae Pifa- rum, nec non Seravezae, & Maflaedi Carrara, itemque in Arno flumine fubter & fupra Florentiam, alibique nafcitur, & vulgo fatis nota eft. Hu-jus ergoTarfi illam tibi fpeciem para-bis, quae candidiflima fit, & venis ni¬gris, maculifque croceis, &omniru- biginecareat: animadvertendo, quod omnis lapis, qui chalybe vel ignita-bulo percuflus ignem reddit, vitro vel cry ftallo aptus fit: & contra, quod omnes illi lapides, qui ignitabulo vel chalybe percufli ignem non reddunt, nnflo
nullo unquam tempore in vitrum ab-eant, id quod monitorii loco infervi- re poterit, ad difcernendum omne genus lapidum. Hic tarfus, quam maxime pulcher & candidus minuta- tim contundatur in pulverem, idque in mortario lapideo, non alio quo¬cunque metallico, ne, quod eventu¬rum eflet, colorem metalli attrahat, vitrumque & cryftallum eo colore infe&am minus abfolutam reddat» Piftilla ferrea lint necefle eft. Tarfus bene&exa&e pulverifatus cribretur . cribro anguftiore: omnis enim nego¬tii cardo in eo vertitur, ut tarfus in modum farinae quam optime tunda¬tur, & per anguftiflimum cribrum tranfeat» Et recipiantur, exempli gratia, hujus tarfioptime pulverati librae bis centum, nec non falis pulvfe- rei triti, & cribrati ut fupra, centum & triginta aut circiter librae, omnia- que optime mifceantur, uniantur- que, atque ea ratione mixta unitaque in fornacem calcariam probè calefe- „ . &am
dam mittantur: fi enim in frigidam fornacem mitterentur, fritta non fie¬ret. In principio per horae unius fpa- tium ignis adhibeatur temperatus, ita tamen > ut rutabulo fritta nunquam non mifceatur, tantoque melius in-corporetur calcineturque. Poftea au-geatur ignis, mifcendo Temper frit¬tam rutabulo, id enim ad rem pluri¬mum facit; eadem que ratione proce¬datur per quinquehorium, adhiben¬do Temper ignem potentem.
Qalearia fornacis calcinatorix fpe- cies eft, qua in conflandis vitris utun¬tur : res maxime nota & vulgaris* Rutabulum, inftrumentum ferreum? & oblongum , & inter vitrarios non minus notum eft, quo fritta continue «novetur. Exadis ergo quinque horis frittam eximi è calcaria cnravi; eo enim temporis fpatio, fiquidem ignis: redeadminiftretur, prompta & pa¬rata eft: atque hanc frittam, ad ar¬cendum omnem pulverem, velamen* to quodam opertam in tabulato, loco
LIBER PRIMif ficco fepofui; magna enim diligentia opus eft, ficryftallum defiderasve* nuftam. Fritta, eo, quodiximuS modo fa&a, nivis inftar candida eft. Si tarfus macer fuerit, addantur ad praedi&am dofin falis librae circiter decem. Sed qui in arte exercitati funt, è prima femper fritta argumen¬tum capiunt, mittendo partem ejus aliquam in crucibulum, indequein patinam vitream mundam, ut vi¬deant,an bene & cito coeat: quoiplb etiam apparet, tenerior an dura fit fritta, ac proinde falis dofis vel auge¬tur vel minuitur. Haec fritta cryftalli, ut fupra diftum eft, loco ficco adfer- vatur; humida enim & terreftria loca non fert, fed diffolutofalein aquam convertitur, folo remanente tarfo, nec unquam in vitrum abit. Sed nequej ut alias fieri folet, hume&atur haec fritta, & fi el ratione praeparata per tres vel quatuor menfes adferve- tur, operi magis apta eft, & tanto citius unitur. Atque hic modus eft 'i£ LIBER PR IMUs. faciendi frittam cryftalli, cum fua doft, & circumftantiis, qua ratione illam faepius feci.