Eenige geheime onderrichtinge betreffende het drukken van catoenen en chisten alsmede de blauwkuip Manier om 't bijtend zwart door oud Yzernat té i zeer goed en beproefd.
Neemt eene hoeveelheid oud Yzer, wascht het fchoon af, en doet het in een Vat of Ton, giet op 5 pond Yzer 12 pinten goeden Azyn; de Ton dient van onderen met een Kraan of Tap voorzien te zyn, waar door men ‘t vogt 3 h 4 maal ’s daags aftapt, en het wederom in gemelde Ton overgiet; en dat geduurende zes wecken lang; men doet nog by de vyf pond Yzer 3 ponden Koperrood, en zo veel Indirca Hout, met 2 oneen geftooten Galnooten , hoe ouder hoe beter; wanneer het te dik wordt giet men ’er water by.
Om Drukzwart klaar te maaken.
Neemt van gemr Vogt en doet op yder pint I once Antimonie en 1 lood Cyperfe Vitriool ; om ’t nog fchoonder zwart te maaken , voegt men ’er nog by i lood Vylfel van rood Koper ,met Sterkwater.< tot poeder gebrand; men laat het alles te famen een j uur kooken , geftadig fchuimende; vervolgens gomt of ftyffelt men het; voor yder pint Verwe gebruikt men i pond Arabifche Gom of een I pond Styffel apart gekookt.
ARTIKEL III.
Ar. dere manier om Zwart met Yzervylfel te maaken, goed voor Zwart., Violet en vast Geel, beproefd.
Neemt zuiver Yzervylfel, ’t geen men in de lucht op een witte houten plank laat roetten, al- voorens het 5 a 6 reizen gewasfehen te hebben; befpreng ’t van tyd tot tyd met Pekel van Haring of met Pis; wanneer ’t zelve aan de eene zyde geroest is, keert men ’t om, en laat de andere zyde op de voorige wyze roesten, als dan ttooc men ’t wat fyn en doet ’t in een Ton; op ieder pond Vylfel giet men 6 pinten Azyn, men tapt het vogt af en handelt ’er mede als boven.
ARTIKEL IV.
Om deeze Compofetie tot Lrukzwart klaar te maaken.
Op 12 pinten van dit Nat, doet men 9 oneen Antimonie.<, 4 oneen Cyperfe Vitriool.<, en 4 oneen Koperrood.< men laat dïe op dezelfde wyze als hier boven
boven kooken; om het te Gommen neemt men 3! pond Styffei, die men in koud water in een by- zondere pot moet weeken; de Verw van ’t vuur genomen zynde, doet men ’er de Styffei in, ge. ftadig roerende tot dat ’t koud is; wanneer men ’t door een zeef of iets anders giet, en dan is ’t tot gebruik gereed.
Artikel V.
Compofitie van Eerst Violet of Hoog Violet.
Neemt 12 pinten Zwart van Art. I» doet daar by 6 pinten Azyn, 3 pond Salpeter, 3 pond Sal Gemme, 4 oneen Cyperfe Vitriol, 4 oneen Koperrood, 8 oneen Sterk Water op Kopervylfel getrokken; men gomt en kookt het even als het zwart,
ARTIKEL VI.
Manier om Sterk Water op Kopervylfel te trekken.
Op 4 ponden Kopervylfel giet men een pond Sterk Water ineen glazen Fles,ongekurkt en aan de lucht blootgelteld, om van de lucht, die ’t van zich geeft, geen hinder te bekomen; men laat dit werken tot dat ’t zo groen als gras is, en men bewaard het tot gebruik.
ARTIKEL VII.
Om een tweede fchoon Violet te maaken.
Neemt j Zwart, Art. I. en half Azyn, doet by 12 pint 3 pond Salpeter, 3 pond Sal Gemme, 1 once Cyperfe Vitriol, 1 lood Koperrood, j lood Sal Amoniac, kookt en gomt het als boven.
Om tweede Violet te maaien.
Neemt i van de Verw Art. III. en half Azyn, en doet by 12 pinten, 6 pond Sal Gemme en j lood Sal Amoniac, laat dit alles kooken, en ver- der als boven.
Artikel IX.
Om 't derde of helder Violet te maaien.
Neemt een deel Verw, Art. III. en twee dee. len Azyn, doet by ieder pint 3 oneen Salpeter en i| once Sal Gemme, j once Spiritus Sal: Amon:, kookt het als boven.
Artikel X.
Om 't derde Violet in grooter menigte en minder kostbaar te maaien.
Doet in een keetel zeven emmers klaar Water; en zo veel van de Verwe Art. I., doet daar by 2 pond Sal Gemme, laat dit famen Huur kooken, wel zorg draagende het geftadig te fchuimen: men giet ’t vogt over in een Kuip, en laat het 4 dagen ftilftaan,als men ’t wil gebruiken,gomt mennet met i pond Gom op een mingelen, of anders 4 oneen Styffel.
Men verftaat hier door een Emmer of Puts, 12 mingelen Parysfche maat.
Artikel XI.
donder helderder Violet.
Na dat men 36 emmers dik Gomwater in een Kuip gegooten heeft, doet men daar by 16 emmer-ttiers Zwart, Art. I. en 2 pond Sal Gemme, fyn geftooten; alles wel ondereen gemengd zynde, giet men’t door, en kan aanftonds gebruikt wor¬den.
Artikel XII.
Ander Violet, voor Gronden.
Neemt 60 mingelen Zwart, Art. I.kookt, gomt en fchuimt het naar gewoonte; doet ’er dan by 60 mingelen Water, waarin 6 pond Levendige Kalk en 50 pond Salpeter gefmolten is, mengt alles wel door een, en giet het door: goed en be¬proefd.
Artikel XIII.
Ander Violet<.
Doet in een fchoone aarden pot 60 mingelen Zwart,Art. I.,y mingelen dikGomwater, 1 pond Sal Gemme; alles wel onder een gemengd, is de Verw klaar.
ARTILEL XIV.
Ander lichter Violet.
Neemt 6 mingelen der Verwe Art. XIII. en 4 mingelen Azyn, dit gegomt als vooren; goed be-vonden.
0 ARTIKEL XV.
Ander.
Neemt 6 pinten van Art. XIII. met 15 pinten Gomwater; meede goed bevonden.
ARTIKEL XVI.
Ander Violet.
Neemt 1 mingelen Zwart, Art. I., 2 mingelen dik Gomwateren i«onceSal Gemme, alles onder een gemengd en doorgegooten: goed bevonden.
A 5 AR.
lo ONDERRICHTINGEN IN ’T DRUKKEN VAN ARTIKEL XVII.
Ander zeer fcJtoon en vast Pïolet.
Doet in een kuip6emmers Yzervogt,gemaakt van witten Bierazyn, 3 emmers Wynazyn, doet daar by 150 f8 wel fchoongemaakt oud Yzer, laat dit geduurende 6 dagen ftaan trekken, doet ’er dan nog by 1 pond Sa) Saturni, Loodfuiker ; tapt het vervolgens klaar af, en gomt het als vooren.
Artikel XVIII.
Manier om eerst Rood, zeer vaste Kleur te maaken.
Doet in een aarden pot 7 oneen geflooten Rooro- fchen Aluin J| once Sal Amoniac, i£ once Sal- peter, 1 once wit Rottekruid of Oprement; alles te famen wel gefloten en gefmoltcnin 1 pintAzyn geduurende 24 uuren; fmelt dan apart ij once Alicantfche Wiedasch, wel fyn geflooten, meede in Azyn; men moet opletten, dezelve van tyd tot tyd om te roeren, tot het niet meer fchuimt; giet het als dan op het voorige, en doet ’er dan nog by j once Loodfuiker en ij pint Water; laat het te faamen eenige minuten kooken, geftadig roeren¬de; men gomt het volgens gewoonte.
ARTIKEL XIX.
Tweede Rood.
Meng te faamen 4 oneen Aluin (Roomfche), I once Sal Amoniac, j once Salpeter, ? once Oprement, 1 once Alikantfche Wiedasch, 2 ons een gecalcineerden Aluin; alles fyngeflooten en by den anderen gedaan, giet’er dan op j pond Gomwater, dit moet zo lang geroerd worden tot dit alles gefmolten is, en dan is de Verw gereed.
Aa.
Om eene andere foorte van Rood te maaken.
Giet a pinten Water op i pond Roomfchen Aluin, doet die op *t vuur fmelten ; doet ’er dan by ij once wit Rottekruid, i| once Goudgelit, 4 oneen Loodfuiker, j once Antimonie, jonce Sublim: Corrofiv:, i once Alik: Wiedasch, fyn geftooten; laat dit faatnen op een zagt vuur finel- ten ; en Gomt het als naar gewoonte.
Indien men hieronder mengt een twintigftege-deelte van een mingelen van ’t Zwart, Art. I. be-komt men een buitengemeen hoog Rood, naar ’t Purper trekkende ; beproefd.
Artikel XXL
Ander zeer fchton Rood.
Laat in een bekwaame quantiteit Azyn, fmelten 4 oneen Roomfchen Aluin, j once Sublim: Cor¬rofiv: , i once wit Rottekruid, j once Loodfui¬ker, jonce Alikantfche Weedasch, doet hier by | glaasje Spiritus Fini;meng dit in 3 pinten Gom¬water onder een, en *t Rood is klaar.
Artikel XXII.
Derde Rood. *
Laat in 2 mingelen Water; fmelten 1 once wit Rottekruid,! once Alikantfche Wiedasch met Azyn klein gewreeven, en I glaasje Spir. Fini als bo¬ven, is zeer goed.
Aa.
ia ONDERRICHTINGEN IN’T DRÜKKÊN VAN ARTIKEL XXIII.
Ander uitmuntend Rood, om fyn Doek in ten groote menigte te verwen.
Men doet in 43 emmers Water, fmelten 60 pond Roomfchen Aluim, giet dit in een kuip met twee pond Terra merita of roekoe; doet vervol, gensin de k-uip 6 pond Alikantfche Wiedasch, 6 pond Sal Amoniac, 8 pond Salsfaris , en nog 6 emmeren heet water; dit alles wel geroerd en famengemengd hebbende, laat ’tais dan 24 uuren Haan; wanneer men ’t met Arab. Gom wil gom-men , moet men 10 pond in Aluin gefmolten heb-ben ; en wanneer men zich van Styffel bedient; zo gebruikt men 10 au pond, apart gekookt, doorgegooten en onder de verw gemengd.
Artikel XXIV.
Ander zeer fchoon Druk-Rood, om op ongegald Doek te drukken.
Doet in een pot 20 pinten, houdende 6 pond, fynen Roomlchen Aluin; giet daarop 10 pinten heet water, j pond Alikantfche Wiedasch,en j pond Loodfuiker, laat dit 4 dagen trekken, ieder dag 4 maal omroerende, doet ’er daarna 16 pinten zeer dik Gomwater by, en de verw is klaar.
Artikel *XXV.
Ander Bruin-Rood, fyn Rood genaamd.
Doet in een kuip 110 pond geftooten Gom; giet hier op 108 mingelen heet water, roert het geftadig om, tot dat de Gom gefmolten is; doec ’er dan by 5 pond gemeene Vitriool, 5 pond Lood¬wit,
wit, 25 pond Roomfchen Aluin, fbyzonder in 15 pinten water, gefmolten) giet dit op alles, *t geen de verw geduurende een J uur doet gis¬ten ; men moet het geftadig roeren, tot dat al¬les gefmo’ten is; dan doet men 'er een pond roe¬koe by, en een glas Zwart Art. I, en giet het door, om te gebruiken.
Artikel XXVI.
dnder Rood.
Laat 55 pond Roomfchen Aluin in 4 emmers heet water fmeltcn,doec ’er by 6 pond Loodwit, byzonder geweekt, 3 pond Alikantfche Wied- asch, ook apart gefmolten, meng en roer dit wel te laamen, en laat het 24uuren ftaan; giet ’er dan 8 emmers Gomwater op, giet het door, en bedient ’er u van,
Artikel XXVII.
Andere foorten van Rood.
Doet in een Kuip 200 pond geftooten Gom, giet daar op 14 emmers heet water, roert het wel om, tot dat de Gom gefmolten is; doet ‘er dan by 10 pond Alikantfche Wiedasch, (apart geweekt) zes pond wit Rottekruid, (mede apart geweekt;) 50 pond Roomfchen Aluin, byzon¬der, in 6 emmers heet water gefmolten; 6 pond Meekrap, die men met den Aluin in het voorn, water doet: giet dit in de Kuip, waarin de Gom is,en doet daar nog 5 pond Krytwit, (medeapart gemengd,) by; indien de voorgemelde materiaa- Jen goed zyn, zo moet de verw opzwellen; daar¬om moet men zorgen, dat de Ketel groot genoeg is, ten einde de verw niet zoude verlooren gaan.
Ander fchoon en goed Rood.
Doet, in een genoegzaam groote Ketel 11» pond Aluin, giet ’er 9 emmers laauw water op, laat dit geduurende 24 uuren frnekcn; doet ’er by 8 pond Loodwit, (apart geweekt) 25 pond Loodfuiker, Sal Saturni, (mede apart geweekt) en 15 emmeren Gomwater; meng dit alles wel te faamen, en giet het door: beproefd.
Artikel XXIX.
Anders.
Doet 46 pond Roomfchen Aluin in een Kuip, met 5 emmers water;laat dit 24uurenftaan,doet *er by 6 pond Loodwit, (apart geweekt) 4 pond Aükantfche Wiedasch, (mede apart geweekt) en 6 pond Sal Saturni. Meng dit alles te faamen in 17 emmers Gomwater, en giet het door als vooren.
Artikel XXX.
Ander Engelsch Rood.
Doet in een pot, houdende 30 pinten, 8pond geftooten Aluin, 1 pond Alikantfche Wiedasch , geftooten en geweekt in Azyn,i pond wit Rotte- kruid, met water geweekt, en 2 oneenPotasch; giet dit op 10 pinten heet water, en roert het wel om; doet ’er dan by 1 pond Loodwit, (apartge. weekt) i pond Oprimenten 18 pinten Gomwa¬ter, roert het wel door een geduurende I uur, en giet het door.
AR.
Artikel XXXI.
Ander uitmuntend Rood, voor fyn Doek.
Doet in een pot, houdende 28 pinten,6pond fyne geftooten Roomfchen Alluin; giet daar op 12 pinten heet water, roer het om, geduurende een uur; doet i’er dan by 1 pond Alikantfche Wiedasch, fapart geweekt) 2 pond Cyperfche Vitriool, en I lood Salpeter, roert het een uur lang om, doet ’er dan 3 pond Sal Saturni by: giet ’er 14 pinten Gomwater op, en laat de verw 24 uuren ftaan, en als dan is zy tot gebruik klaar.
Artikel XXXII.
Ander fchoonder Rood.
Giet op 21 pond Roomfchen Aluin, fyn ge¬ftooten, 48 pinten koud water, eri roert het 1 wel om; doet daar by 2 oneen Cyperfche Vi- triol, 4 pond Alikantfche Wiedasch , (apart geweekt,) 3 pond Loodfuiker, en 28 pinten Gomwater, genoegzaam dik; roert dit alles te faainen, en ’t is klaar.
Artikel XXXIII.
Manier om een ade en 3de Rood te madken.
Men neemt evengelyke deelen van ’t Rood Art. XXIV. en Gomwater, en om ligt Rood te maaken, mengt men ’t tweede Rood van dit Artikel, en even zo veel Gomwater.
AR-
Om Rofe-Rood te maaken.
Op een pond Brafilien of Fernambük hout, dat 24 uuren in Regenwater geweekt heeft, giet men agt pinten van ’t zelve water, | once Agarik of Duivelsbrood, gefchraapt, j lood Spaanfche Vlie-gen ; dit kookt men te faamen, tot dat het op de helft verminderd is; men giet het door, en om *t te gebruiken, doet men daar 2 oneen fyn ge- flooten Roomfchen Aluin, of Cremor Tartri by, meer of min, naar men de kleur hoog wil heb¬ben ; tot het gommen gebruikt men tot ieder min¬gelen I pond Arabifche Gom.
Artikel XXXV.
Om een Muskus Kleur te maaken, en lncar •
naat om Gronden te drukken.
Voor Muskus mengt men het Rood Art.XVIL met 3 deelen van ’t Zwart Art. I. en voor ’t In- carnaat mengt men 10 deelen van ’t Rood met een deel Zwart,
Artikel XXXVI.
Manier om de Stukken zonder Meekrap tekooken.
Men doet in 24 pinten Rivierwater, een pint van ’t vogt Art. XXVI, en men haalt ’er het goed , even als in de Meekrap door, met dit on- cerfcheid, dat men het, eer de Ketel kookt,’er uithaalt; men fpoelt en bleekt het, als naar ge-woonte.
AR«
C«17SEN EN CATOENEN, ENZ. 17 ARTIKEL XXXVII.
Manier om de Stukken in Cochenille te kooken.
Men laat in een aarden pot 10 pinten Water met j pond Cochenielje, geduurende juur, koo¬ken ; vervolgens giet men ’t in de ketel, waar in men de Stukken wil kooken, en men giet by ieder pint van die Ver we 21 pinten Water; en men haalt ’t Goed, even als in de Meekrap, door.
Artikel XXXVIII.
Andere manier om deStukken te kooken;te weeten
in Zwart, Citroen, en Olyf.
Die Stukken moeten met het Rood en gewoone Zwart gedrukt zyn; en om Olyfkleur te maaken, drukt men met een mengfel van licht Rood en licht Violet; vervolgens maakt men een fterke afkooking van Brem,een geel Kruid;na hetzelve geplukt te hebben, fnydt men het door midden, en gooit het wortelend weg, om dat men zich maar van de andere helft bedient; men doet by een mingelen van die Verwe, 24mingelen Water, vervolgens kookt men de Rukken ’er in, evenals in de Meekrap; als dan wordt men met vermaak gewaar, dat al ’t geen Zwart gedrukt is, Zwart blyft, het Rood wordt Geel, en het mengfel van licht Violet en licht Rood , wordt Olyf; men fpoelt het als boven.
Artikel XXXIX,
Gm vast Druk-Geel te maaken.
Men neemt zoveel Yzervylfel als men wil, ge» prepareerd zo als Art. 1. is gezegd;men doet het in een Ton, en op ieder pond giet men 6 pinten B goe»
goeden Wynazyn, j once van de geelde Opre- ment, l lood Koperrood, en zo veel Safraanals men tuslchen de vingeren kan vatten; kneust en vryft het wel met den Azyn, en laat het geduu- rende 6 weeken ftaan trekken; het vogt ’er dage. Jyks drie of viermaal aftappende en wederom op- gietende; vervolgens kookt en fchuimt men het, en gomt het als naar gewoonte.
Artikel XL.
Om vast Blauw te maaken, cm mede te
Schilderen en te Drukken.
Men doet in een nieuwe aarden pot 4 oneen ongebluschte Kalk,en 4 oneenAlikantfche Wied- asch, fyngeftooten; men laat die twee dingen te fampn kooken; vervolgens kleinst men her. door Kleins-papier,' en doet op 9 oneen van dit vocht i once Indigo Guatimalo, met dezelve Loog fyn- gevreeven, j once fyngeftooten Arabifche Gom; men laat dit alles te faamen kooken, tot dat het bovenfte fchynt te glimmen als rood Koper, en dan is de Verw klaar. Beproefd.
Artikel XLI.
O?w een ander vast Blauw zonder Indigo
te maaken.
Men doet in een nieuwe pot 3 oneen ongeblus¬te Kalk, 2 oneen fyne Alikantfche Wiedasch, j once Montpellierfe W-ynfteen en 3 pinten Regen- water; laat het alles geduurende j uur kooken; kleins die Loog, en doet by ieder | pint 4 oneen Engeifche Lakmoes; doet ’er nog 1 loot Opre. ment en 6 oneen Arabifche Gom by, vryft het alles wel, en doet het, als boven kooken. Beproefd.
Artikel XLII.
Om vast Blauw te Drukken.
In plaats van Kalk, zo als boven, neemt men Lynzaad; laat dit in een goede menigte Water kooken,en men giet het alles in een groote tobbe, in plaats van Gomwater: vervolgens legt men een raam van gewaschtDoek ’er op, daar na een klein¬der dito daar in, waar van de grond of bodem van Vilt, of Kemelshair, moetzyn, waarop men de Verw uitfpreidt; men moet groote zorg dragen, wanneer met ’t werk ftaakt, de plank waar van men zich bediend heeft, als meede ’t Vilteraam, wel fchoon te maaken; ook moeten de Stukken, die men drukt, wel geklanderd zyn.
Artikel XLIII.
jlnder vast Blauw, om met Penceel te gebruiken.
Doet op 8 pinten fchoon Water 6 oneen Pot* aschofLoog, 2 oneen Wynfteen, fyn gefloten, i loot fyngewreven Indigo, 1 pond fyne Otige- bluschte Kalk, langzamerhand in de pot gedaan? laat dit alles te faamen j uur kooken ? gomt het met Candyfuiker tot zo lange dat het op het Doek niet meer fponsachtig is.
Artikel XLIV.
Andere foorte van Druk.Blauw.
In een Ketel gedaan hebbende 20 pond gemalen Brafilienhout, giet’er 14 emmers Water op;iaat het 24 uuren op een zagt vuur flaan trekken; het altoos warm houdende; doet’er vervolgens by 4 oneen Meekrap, 2 oneen Roomfchen Aluin, 4 on¬een fyngevreeven Indigo;maak het vuur flerker, B 3 en
en laat het tot op de helftverkooken;giet het dan door,* en wanneer men ’er zich van bedienen wil, doet men by ieder mingelen i lood Cyperfche Vi¬triool, fyngeftoten, en gomt het met Arabifche Gom.
Artikel XLV.
Manier om zogenaamd Engelsch Blauw te maaien.
Dit Blauw gebruikt men niet dan op fynDoek, en men heeft niet anders daar toe nodig dan Indigo, met Loog van Potasch gevreeven.
Om deze Loog te maaken, kookt men i pond Potasch in 3 pinten Rivierwater, tot dat het op een derde verminderd is; men kleinst deeze Loog door Papier; en om ’er zich van te bedienen, moet de Indigo zeer fyn gevreeven zyn, en tot een klaare bouillon, bekwaam om te drukken, gemaakt wor¬den , enz.
Artikel XLVI.
Om Druk'Groen te maaken, en dat Jchoon,
goed en beproefd is.
-. Doet in een Ketel 15 pond gemaalcn Brafilien- hout, 10 pond Campechie-hout; £ pond onge- bluschte Kalk; giet hier op 12 emmers Water, laat het f verkooken; tap’er vervolgens het klaa¬re af, en laat dit vogt geduurende een uur met 8 pond gekneusd dvignons Graan kooken, giet het dan door, en bewaar het in een weltoegeftopt
• vat; men g°mt het naar maate men ’er van ge-
• brüikt; men doet ’er, op ieder mingelen, j pond fyn gefloten Koperrood by; Goed en Beproefd.
AR-
Artikel XLVII.
Om een ander Groen te maaken.
r
Op 17 pond gemalen Brafilienhout,giet men 12 emmers Water, 11 pond Geelhout, 4 oneen Roe¬koe, en 4 oneen levendige Kalk; men laat dit al¬les te faamen f verkooken, en giet het door, laat dit vogt met 9 pond Avignons Graan, klein ge-
■ geftooten, kooken; als dan gegomd en behandeld
als boven.
Artikel XLVIII.
Om een fchoon Druk'Geel te maaken, dat goed : voor Gronden is.
Laat in j emmer Water 1 pond gebroken Gal- nooten trekken; giet dit aftrekfel in een Keetel met 5 emmers Water; doet daar by 20 pond Geel¬hout en 10pond Avignons Graan, gekneusd; laat dit tot op de helft verkooken; doet ’er dan by 3 pond gefmolten Glas Aluin; giet het door, en gomt het met Arabifche Gom.
Artikel XLIX.
Eene andere foorte van Geel, om met Penceel
te gebruiken.
Doet 2 oneen Avignons Graan, fyn gefloten, I once Geelhout, 1 once Oranjefchillen en 1 once Granaatappelfchillen in 3 pinten Rivierwater of Regenwater; laat dit alles 24 uuren weeken: kookt het vervolgens 2 uuren, doet ’er | pond gefmol¬ten Aluin,en de noodige Gom by: Indien men het meer Janquilje-Kleur wil hebben, doet men ’er een weinig Sterk Water, op Sal Gemme of leven¬de Kalk getrokken, by.
Manier om de Koude Blauw-Kuip te maaken,
voor dubbeldgedrukte Zakdoeken.
Men doet in een witte houten Kuip, op ieder pond fyngewreeven Indigo 2 pond Koperrood, 4 pond levendige Kalk en 12 mingelen Water; laat dit geduurende 24 uuren trekken, in web ken tyd men het van tyd tot tyd omroert; men neemt een ander Water, op levende Kalk getrok¬ken , op ieder emmer 1 pond; men giet van dit Water 4 emmers op ieder emmer van’t voorige: men laat dit alzo 8 dagen in de kuip ftaan, het dagelyks 3 k 4 maal omroerende;daarna probeert men het, door kleine lapjes doek daarin te doo- pen; — indien de Kleur goed is, zo moeten de lapjes groen uit de kuip komen, die door ’t was- fchen blauw worden. Indien de Verw begint te verflappen, zo kan men ze verfterken, met daar wat Potasch,levendige Kalk,of Wynfteenpoeijer, by te doen.
Artikel LI.
Compofitie om een Bewaar-Drukzel te maaken.
Men neemt voor ieder pint Water, 6 oneen ge- flooten Gom, I lood Styffel, in koud water ge¬mengd, i lood Terpentyn, j lood Kaarsfmeer; men laat dit faamen i quartier kooken, neemt het dan af, en doet daar by 8 oneen Pypaard, met Water, zo als de Styffel gemengd; men roert dit alles wel te faamen tot dat het koud is; indien ’c vogt te dun is, doet men ’er nog zo veel Gom en Kaarsfmeer by als nodig is; men drukt met deeze Compofitie al ’t wit, *t geen men voor de Kleur wil bewaaren en wit houden, wanneer men ’t doek in de Kuip hier vooren, befchrceven, kan verwen.
Andere Compofitie, om Blauwe en Witte In*
diennes of zogenaamde Porcelyntjes te
Verwen en Drukken.
Men laat 8 oneen Gom fmelten in 4 pinten Wa-ter: neemt van dit vogt en vryft daar meede op een Marmerfteen I pond Pypaard, en zoo veel wit Rottekruid, apart met ’t zelve Water gevre- ven; meng het vervolgens faamen, en doet daar by *t Wit van 4 Eijeren, en de grootte van een noot Schoorfteenroet; men doet al ’t Gomwater ’er niet in eens op; maar alleen zoo veel gelyk, dat de Compofitie lyvig genoeg is, om daar meede te drukken.
Artikel LUI.
Manier om den Grond Paerlkleur te maaken.
Men neemt van ’t Blauw,Art. XL,en doet ’er 4 maal zoo veel Water by; laat het köoken, en doet het in een fchoone Tobbe,om ’er het Doek in te doen; en wanneer de Verw koud is, haalt men het ’er meteen molen uit. Eer men het Doek ’er in doet, moet men zorgen, dat de Bewaar- Compofitie wel droog is; men maakt den grond zoo hoog als men wil, door die dikwils door de Verw te haaien; daarna wascht men de Compofi. tie,die de witte bloemen bedekt, uit het Doek.
Artikel LIV.
Om Olyfkleurden Grond te maaken.
Neemt Gaude en Geelhout, van elksevenveel, laat die geduurende 2 uuren kooken, met een vier-depart Potasch; dan neemt men Brafilienhout, ’t B 4 geen
geen men een nacht te vooren apart geweekt heeft; dit laat men kooken met een weinig Koperrood; men doet dit laatfte by ’t eerfte, naar maate men de Kleur min of meer hoog wil hebben; vervol. gepds wascht men het als hier vooren.
Artikel LV.
Geheim om Zwarte of Pioletkleuren, die door
de zon of fierke lucht verbleekt zynt
op te' helderen.
Men doet op 2 oneen Brafihenhout, 3 pinten Water, laat dit op de helft verkooken; dit vogt doet men in de groote Ketel, en by ieder minge¬len doet men 20 mingelen Water; wanneer alles genoegzaam heet is, haalt men ’er de verkleurde Stoffen door, op dezelve wyze als door de Mee¬krap, alleen dat men die niet iaat kooken; men wascht en bleekt het,om het weder te zuiveren. ARTIKEL LVI.
Middel om de Plakken, die in 't bewerken
mogten koomen, weg te noemen.
Doet Zunring in een aarden pot, met goeden Azyn, dekt het wel, en laat ’t zoo lang ffaan tot dat het geel wordt, en begint te bederven; kookt het dan een weinig; neemt het af, en doet’er by j lood Geest van Vitriool opieder pint, en een lepel vol Limoenfap: om te verhinderen dat dit vocht piet verder loopt dan de Vlak, doet men’erkoo- kende by 1 on?e Zeep op de pint; vervolgends doet men ’t met een Penceel op de Vlakken ,ter. wyl de ftykken nog te fileeken liggen.
Geheim om Blauwe, Geele en Groene kleuren
weg te neemen.
Men doet in 2 emmers Water ij pond Room- fchen Aluin, 1 pond Wynfteen en ijonce Sterk Water; laat het te faamen wel kooken, en koud geworden zynde, haalt men ’t Goed ’er verfchei- den reizen door; dan fpoelt men het, en haalt het vervolgends door, in een keetel met Potaschwater en een weinig Limoenfap of goeden Azyn.
Artikel LVIII.
Om een fchoonen Glans aan ’t Goed te geeven,
na dat de Stukken klaar en gezuiverd zyn.
Na dat de Stukken wel gezuiverd zyn, fpoelt men ze wel in een Loopend Water; men kookt vervolgends een genoegzaame hoeveelheid Styf- fel, waarin men kookende doet,een weinig met Pis fyngevreven Indigo, en toch maar even zoo veel, dat de Styffel eenige blauwachtigheid daar door bekomt; wanneer men nu ’t Goed daar mee- de wil doorhaaien, doet men zoo veel Water als Styffel in een Kuip, en men wringt het Goed bo¬ven deeze Kuip, om de Styffel niet te verliezen; wanneer de Stukken droog zyn, rekt, en klan- dert men ze naar behooren.
Artikel LIX,
Onderwys om het Blauw, Geel en Groen aan te
leggen, na dat de Stukken reeds gebleekt zyn.
Daar zyn verfcheidenerlei wyzen om ’t Blauw, Geel en Groen aanteleggen op de Chitfen:de een Prukt, de ander Schildert het met Penceel: de B j laatfte
Jaatfte manier;is de beste: Ik zal ondertusfchen van beide fpreeken, om ’t voordeel van ’t een boven ’t ander te kunnen beoordeelen. De gee- nen, die het Drukken; zyn verpligt te doen Gra- veeren, die foorten van Planken, die men Stop¬pers noemt: Men fpreidt het Blauw en het Geel in het Raam, gelyk de andere Kleuren, in acht neemende, dat daartoe expresfe Raamen moeten zyn; men drukt eerst het Blauw; vervolgends wascht men de Stukkenaanftonds,laatendedezel¬ve een weinig in *t water liaan, en daar na droogt men ze; om ’er het Geel in te brengen, drukt men ze van gelyken; met die twee Planken maakt men drie Kleuren,Blauw,Groen en Geel; al’tGroen en Blauw moet met de Blauwe Plank gedrukt wor¬den ; en het Geel en Groen meede met de Geele Plank: men begrypt ligtelyk, dat’t geen Groen moet zyn, met Blauw en Geel moet gedrukt wor- den; dat de Blauwe Bloemen niet door’t Geel gedekt worden, en dat men geen Blauw op de Geele Bloemen brengt.