Van Goud door Spidtglas te gieten

Van Goud door Spidtglas te gieten,
Onder de verfcheyden manieren van Goud te fineeren, zo vinde ik het door Spidsglas te gieten van de minfte omslag te zyn, en het Goud dat door Spidsglas fyn gemaakt is, werd by veele voor het fynfte en fchoonfte gehouden dat te bekoomen zoude zyn, en het Gefementeerde, nog te overtreffen, dat wel waar zou konnen zyn, als men ten allen tyden van goet Spidsglas voorzien was, en deszelfs behandelinge wel verftont, dog die beide niet altoos even goet zynde, zo laat ik de bevindinge daar over oordeelen.
Spidsglas, is een foort van Glas dat uyt Antemonyum werd; gemaakt, daarom werd veeltyds gezegt, van het Goud door Antimonyum te fineeren, het welk een en 't zelve is. Men vind het in de verfwinkels, ook wel in Apotheeken te koop. Zo het Goud dat men begeert deur te gieten van 18 tot 23 Cr. hout dan neemt men tot een ons Goud 2 ons Spidsglas dit zet men te zaamen in een nieuwe Smelt-Kroes te viere. Laat dat te zaamen wel fmelten, giet dat zo te zaamen in een Spids-Deegel, of Giet-Pukkel die alvoorens met was of ongel gefmeert moet zyn, en van Kooper of Yfer gemaakt, op de manier van een houten kegel , die van binnen hol, en aan het fpidfe end toe was, om alzo het Goud en Spidsglas aan het wyd end te konnen ingieten, en omgekeert zynde, het ingegootene te beeter kan uytvallen, die werden gemaakt met een voet, om te konnen ftaan, en een handvatje voor het branden, of ook wel zonder die beide, zo als in het Printje fol. 2. met een wert aangewefen.
Het Goud daar in koud geworden zynde, zo keert die Spiedsdeegel het onderfte booven, ftoot die op een Aambeelt dat die ingegotene Koning daar uytvalt, welke zig heel graau-geel zal vertoonen, en daar die Goud Koning onder aan zit, die met 2 is betykent, en het Spidsglas daar boven op, zo als 3 aanwyft, flaat tet Spidsglas van het Goud af, en fet het Goud in eene fchoone Kroes of Scherf, laaf dat in ’t vier voor de balk wel fmelten, en zo lang ftaan dat al die dampen en quade lugt, welke van het doorgieten nog by het Goud gebleeven zyn, heel en al zyn verrookt, en het Goud zig heel helder in 't vier vertoont, giet het dan in een kiflelier het zal firka fyn zyn.
Dog zo iemant het op 't hoogfte wilde brengen, die kan dat nog eens op voorfchreven wys, met vers Spidsglas door gieten, dan wert het voor heel fyn gehouden.
Maar door het al te veel forceeren met Spidsglas werd de lakafie aan het Goud wat grooter, door dien het Spidsglas op het laaft niet als Goud vind,. Zo neemt het daar nog iets meerder van meede als de Sementen wel doen, en deze lakafie zal dikwils 6 à 7 afen per ons bedragen.
Tot Goud dat van 12 tot 18 Gr. houd werd wat meerder Spidsglas gepoomen, en nog , boven dien by yder of) Spidsglas 5 eng. zwavel,en werd op voorgaagde wys behandelt.
Andere neemen Spidsglas, Zwavel en Doots Koppen, evenveel, ftampen dat onder malkander tot poejer, zetten by ieder ons Goud 16 eng. van dien poejer, laaten dat te zaamen braaf opfmelten, gietent in den Spidsdeegel, neemen de Goud Koning van de flek af, en gieten die nog eens met Spidsglas alleen deur, handelent voorts als voor gemelt is.
Zo by ieder ons Goud een tweede eng. Rood.-Kooper werd gefmolten, dat zal het Goud hooger kleur by zetten, dog dan moet ook wat meerder Spidsglas werden gebruykt.
Deze manier van Goud deur te gieten, is in ’t generaal beeter tot klyne, als tot groote quantityten te gebruyken. Daarom voor alle Goud-Smeeden dienftig, ja zelfs kan men 1 eng. en minder dus fineeren, van welk middel zig de vergulders ook konnen bedienen, dog zo kan ook wel 3 à 4 mr. te gelyk dus, gefineert worden.
Zulk gefineert Goud over gefmolten zynde, en den haamer nog niet konnende verdraagen, zulks is een bewys, dat de dampen van het Spidts-Glas nog niet genoeg uitgefmolten zyn, het welk deszelfs kleur zal beveftigen, alzo die nog bleek zal zyn, daar die (zig wel uitgerookt zynde,) fchoon Goudig moeft vertoonen.
Dan moet dat Goud eens weer te vire, en zo lang in de Kroes-gefmolten laaten ftaan, tot het zig zon fchoon en zonder eenige Vlak, in dezelve vertoont, dan uit gegooten, zo zal het wel fmeedig zyn, en in Azyn of Pis afgeleft, ook een fchoone kleur hebben.
Dog Zo het teegens alle vermoeden, nog mogt ongefmeedig zyn, zo kunnen eenige van die middelen werden gebruykt, welke in ’t vervolg teegens ongefmeedig Goudt zullen geleerd werden.
Het gebruykte Spidtsglas werd bewaart, om daar op zyn tyd, het Zilver, en met genoomen Goud, weer uit te trekken, zo als onder gezegt wert.

Hoe men het Zilver en Goud weer uit het gebruikte Spidts-Glas krygt.
Men zet dat gebruykte Spidts-Glas in een fmelt Kroes in ’t vier-voor de Blaas-Balk, en laat dat wel fmelten (dat het dog zeer gemaklyk doen wil,) dan neemt men gevylt Yfer, werpt daar geduurig wat van in die Kroes by dat geftmolten Spidts-Glas, tot zo lang dat het zelve aan een Spidts Yfer (daar het geduurig meede moet werden omgeroert) niet meer wil hegten, het welk, ligtelyk te zien is, voorts werd daar wat lood bygezet , en dan laat men dat te zamen wel opfmelten, gieten ’t dan in een Kiftelier, of laaten het in de Kroes kout werden dat beeter is, flaat daar de vuiligheid af, laat de Koning op een Teft afdryven, zo als by het fineeren gemelt is, en al het Goud en Zilver dat in het Spidts-Glas geweeft is, zal op die Teft werden gevonden, het welk dan op de eene of de ander gezegde manier, kan werden gefcheiden.